De Ubica-panden aan de Ganzenmarkt te
Utrecht werden in de nacht van 4 op 5 februari 1992 gekraakt na 2½ jaar leegstand. Hiermee behoort
de Ubica al 11 jaar tot één van de meest prominente
kraakpanden in de Utrechtse binnenstad.
In 1989 woedde er in
het pand gelegen aan de Ganzenmarkt 24 een vrij
zware brand.
Grote delen van het pand zijn toen verwoest. Hierbij
moet gedacht worden aan de vloeren, het dak, de ramen,
etc.
Vervolgens is er een
aannemersbedrijf
ingehuurd om enkele noodreparaties te verrichten. Echter
na het dak gerepareerd te hebben en nog steeds geen betaling
van de eigenaar te hebben ontvangen, is het aannemersbedrijf hiermee
gestaakt. Vervolgens werden de panden dichtgeplankt met platen
hout en aan hun lot overgelaten. De buurt vond de panden er gruwelijk
bijstaan en het zorgde voor een groot gevoel van onveiligheid
bij voorbijgangers. Deze situatie duurde 2½ jaar voort.
Waar de eigenaar de panden leeg en onbeheerd liet
staan en het de gemeente ontbrak aan daadkracht om hier tegen
op te treden hebben de bewoners het eigen initiatief genomen om de
panden te kraken in februari 1992. Hierop volgde een periode van
herstel: er werden vloeren en muren gebouwd, ramen aangebracht,
water en elektra aangelegd, kortom de panden werden weer bewoonbaar
gemaakt. Dit tot grote vreugde van menig buurtbewoner.
[Klik
hier en hier
voor enkele foto's van de panden zoals ze aangetroffen werden
door de krakers]
In de loop der jaren groeiden de panden
uit tot een belangrijke woon-werkplek in de Utrechtse
kraakbeweging. Naast het bouwen van woonruimte voor 15 mensen,
hebben diverse groepen en organisaties gebruik gemaakt van
de beschikbare ruimte. Zo hebben de panden in het verleden onderdak
geboden aan vele verschillende initiatieven met klinkende namen als:
Infoshop 'Schism', Swopshop 'Tranendal', Kunstenaarscollectief 'De
Wilde Ganzen', en Smartlappenkoor 'Vinger in je Oor'. Op dit moment
herbergt Ubica een non-profit veganistisch eetcafé ('The
Black Lentil'), een internetwerkplaats ('PUSCII'), een bakfietsuitleen, een werkplaats en ruimte voor
een incidenteel concert of kunstexpositie.
Daarnaast is Ubica altijd een kraakpand geweest met internationale
uitstraling gezien de vele gasten en tourende bands die vanuit
de hele wereld Utrecht bezoeken en tot op de dag van vandaag geregeld
in de panden verblijven.
In de 11 jaar dat de Ubica nu gekraakt
is zijn het de krakers geweest die de panden onderhouden hebben
en daarmee een belangrijk stukje binnenstadshistorie hebben behoed
voor totale verkrotting en erger. Vanaf het eerste begin stonden
zelfwerkzaamheid en eigen verantwoordelijkheid centraal.
Dat was natuurlijk ook wel nodig om de grotendeels uitgebrande
panden weer bewoonbaar te maken. Wat de Ubica anders maakt
dan bijvoorbeeld een studentenhuis is dat zij wonen en werken
combineert en op een andere manier met verantwoordelijkheid en
authoriteit omgaat. Zo is er bijvoorbeeld geen (huur)baas, leider
of wat voor persoon dan ook die in zijn of haar eentje de dienst
uitmaakt en de rest vertelt wat zij moeten doen. Dat is de taak van
de bewoners en gebruikers samen.
Het wonen in een (gekraakte)
woongroep is een duidelijke wens om samen met andere
mensen te wonen en niet weggestopt te worden in een studentenkamertje,
een flat of nieuwbouwblokkendoos. Laat staan misbruikt te worden
door anti-kraak bureau's om
zogenaamd op hun pandjes te "passen".
In Utrecht zijn er
maar weinig plekken waar dit mogelijk is, laat staan
waar activiteiten plaats kunnen vinden die nergens anders
een plek verdienen omdat het niet hun doel is om winst te
maken. De binnenstad begint dan ook langzaam maar zeker exclusief
terrein te worden voor dure winkels en luxe-appartementen. Het is
daarom van noodzakelijk belang voor de diversiteit en de leefbaarheid
van de stad dat daar een tegendraadse vrijplaats tussen zit!
Geschiedenis
| Voorgevel | Holle Kiezen | Eigenaar
| Onze mening | Archief | E-mail
| Links | Gastenboek
|