HOOFDSTUK 3
DE ACTIE

Ken je rechten!
Een van de belangrijkste dingen wanneer je gaat kraken, is op de hoogte te zijn van je rechten. Het komt maar al te vaak voor dat mensen zich uit hun pand laten bluffen, terwijl dit nergens voor nodig is. Zie voor een verzameling van de basis wetgeving:
http://squat.net/rotterdam/images/basic_laws_20_03-09.pdf Bij het kraakspreekuur kun je hiervan een printje vragen.

Tijdstip en vervoer kiezen
Tijdens de voorbereidingen moet je je bedenken met wie je wilt kraken, overdag of ‘s nachts. Het kan handig zijn om ‘s nachts naar binnen te gaan wanneer je via de achtertuin naar binnen gaat. Als je de beschikking hebt over een auto/busje, kun je uiteraard meer spullen mee nemen. Vooral later bij de bezetting, kan het handig zijn om enigszins comfort te hebben zodat niet iedereen na de actie weer vertrekt. Omdat je met gereedschap gaat werken, is het niet overdreven om een verbanddoos of pleisters mee te nemen.
Wanneer je in een buurt kraakt waarvan bekend is dat de politie vrij streng regeert op kraakacties, kun je overwegen om overdag te gaan, omdat de nachtploeg soms wat feller reageert. Ook heb je dan het voordeel dat ze je minder snel voor inbreker aanzien. Bij het kraakspreekuur heeft men daarom de voorkeur om overdag te kraken. Wanneer je in het weekend kraakt kan dat soms nadelig zijn als je opgepakt wordt, omdat ze dan minder tijd voor je hebben. Aan de andere kant heeft de politie het op een vrijdagnacht weer wat drukker met het uitgaanspubliek waardoor ze misschien minder tijd hebben om voor een onschuldige kraakactie uit te rukken. In drukke winkelstraten is het op zondagmiddag vaak minder druk.

Voorverzamelen
Het is handig om een voorverzameladres in de buurt van het pandje te hebben en dingen goed met elkaar door te spreken, zodat mensen van te voren een taak hebben. Soms werkt het ook prima wanneer iedereen spontaan een taak op zich neemt, maar aan de andere kant is het ook een uitdaging om een goed uitgewerkt plan te hebben. Het is in ieder geval onhandig wanneer vlak voordat er gekraakt gaat worden, mensen onwennig en opvallend rondhangen in de buurt van het te kraken pand. Het kan geen kwaad om voor de actie nog een keer het pand en de omgeving te bekijken of er geen bijzonderheden zijn.
Omdat je nooit van tevoren weet in wat voor situaties je terecht komt, is het raadzaam om honden niet mee te nemen bij een kraakactie, zeker ook omdat er altijd een kans is dat de politie mensen arresteert.

Juiste slot
Zorg dat je van te voren het juiste slot of de juiste sloten bij je hebt.

Er zijn grofweg twee soorten  sloten die vervangen moeten worden: het oplegslot en de profielcylinder.

Een oplegslot van het merk Benco kost 20 euro bij ijzerhandel de Jong (zie lijst met handige adressen). Cisa oplegsloten zijn op de Benthuizersstraat tevens 20 euro. Het is van belang om te weten aan welke kant van de deur het slot zit: zit deze van binnen gezien aan de linkerkant dan heb je een rechtsdraaiend slot nodig; zit ie aan de rechterkant van binnen gekeken, dan heb je een linksdraaiend slot nodig. Mocht je per vergissing of wegens geldnood de verkeerde hebben, dan kun je in uiterste nood het slot ondersteboven monteren. Soms is het gat in de deur voor de cylinder van het oude slot te klein voor het nieuwe slot; in dat geval moet je een houtrasp bij je hebben.

Neem bij voorkeur nooit een losse cylinder, want de lengte van de staart zul je met een ijzerzaag moeten aanpassen hetgeen vrij omslachtig is in vergelijking met het monteren van een gewoon oplegslot.

Ingang kiezen
Bij het binnenkomen is het de kunst om zich met zo min mogelijk schade (liefst geen schade) en zo onopvallend mogelijk de toegang te verschaffen. Misschien is er een manier, bijvoorbeeld via goedwillende buren, om achterom via de tuin binnen te komen. Of kun je via het luik van de kruipruimte binnen komen (oppassen voor elektriciteitskabels en gasleidingen). Laat je adviseren door het KSU en neem eventueel foto’s mee van de deuren en de sloten. Soms zijn de KSU’ers erg druk en kunnen ze je niet helpen, in dat geval kunnen ze je vaak in contact brengen met ervaren krakers die graag meehelpen iemand van de woningnood te verlossen. Wel is het zaak om je pand helemaal goed uitgezocht te hebben!

Niet verklaren
Wanneer er gebroken moet worden en de agenten arriveren tijdens het breken of direct daarna ter plaatse, dan kun je meegenomen worden voor vernieling. Uiteraard gaat het wat ver om mensen hun recht op hun woning te ontzeggen, enkel en alleen omdat er een klein beetje schade aan de deur is ontstaan die direct daarna weer gerepareerd zou worden. Hoewel een Officier van Justitie niet tot vervolging over hoeft te gaan, kan dit soms toch gebeuren. Wel moet dan bewezen worden wie de breker was, hetgeen in de praktijk vaak lastig is. Daarom is het belangrijk om niets aan de politie te verklaren, ook niet dat je de breker niet was. Als drie zeggen dat ze de deur niet gebroken hebben een eentje zwijgt, zal men die verklaringen misschien tegen de laatste gebruiken. Wie gaat kraken moet er altijd op voorbereid zijn om in een nachtje in de cel te belanden. In zeldzame gevallen houden ze je soms langer op het bureau. http://www.arrestantengroep.org/zwijg.pdf Zie ook hoofdstuk 5 (rechten).

Breken met breekijzers
Om een deur open te breken, heb je twee breekijzers nodig: één om ruimte te maken voor de andere om zo dicht mogelijk bij het slot te komen en de andere om voldoende kracht te zetten. Door je voet stevig onderin tegen de deur te plaatsen, kan de eerste ruimte worden gemaakt.

Gebruik ijzers met een rechte hoek om goed tussen de deur en de deurpost te kunnen komen in plaats van paraboolvormige. Wanneer er enige braakschade aan de deurpost is ontstaan, kan je in eerste instantie de schade met witte gaffa-tape enigszins afdekken. Omdat de breekijzers meestal na het breken niet meer nodig zijn, kunnen deze naar een veilige plek worden afgevoerd. Probeer gereedschappen bij persoonlijke spullen te houden, dan zullen deze minder snel in beslag worden genomen wanneer de boel fout gaat.

Cylinder afbreken
Wanneer je te maken hebt met een profielcylinder, kun je soms het beslag (het metalen plaatje dat om op de deur om de cylinder en – als er een deurklink zit – de deurklink zit gemonteerd) afschroeven en vervolgens met een bahco, griptang of moordenaar (grotere versie van de griptang) het rechte gedeelte van de cylinder zijwaarts afbreken. In het geval van een beslag dat niet afschroefbaar is, kun je met een beitel en een hamer ruimte maken voor een breekijzer om het beslag voldoende weg te buigen. Het afgebroken gedeelte wordt vervolgens verwijderd en het achtergebleven gedeelte kan men eruit tikken met schroevendraaier en hamer. Om de deur te openen kan een bouwsleutel erg handig zijn (zie plaatje) anders moet je priegelen met een schroevendraaier en dan is het nog maar de vraag of het lukt. Wanneer je een groot kantoorpand kraakt, dan is een bouwsleutel geen overbodige luxe.

Huisvrede vestigen
Zodra je binnen bent, moet de kraakset zo snel mogelijk worden geïnstalleerd. Het is niet ideaal om met allemaal spullen over straat te gaan rennen, omdat dat te snel opvalt. Zodra tafel, stoel en bed in het pand geïnstalleerd zijn, is er huisvrede. Zelfs wanneer er nog geen nieuw slot op de deur zit is er juridisch gesproken al huisvrede. Bij het naar binnengaan wanneer het donker is, is het wel zo veilig om een lampje te hebben, omdat je meestal niet weet hoe de situatie binnen in het pand is.

Barricaderen
Zeker niet onbelangrijk is het om na binnenkomst direct over te gaan op het afbarricaderen van de toegangsdeur. Wanneer een pand goed gebarricadeerd is, kan de politie namelijk niet zomaar naar binnen lopen en je illegaal ontruimen zonder sporen achter te laten. Haal eerst snel alle post weg en bewaar deze, zodat je met oude post indien nodig nog aannemelijk kunt maken dat het pand langer dan een jaar leeg stond.
In het geval dat je een houten vloer hebt, kun je een op maat gezaagde balk gebruiken die je tussen de deur klemt en een houten blokje dat je op de vloer monteert (zie plaatje). Hierbij kan een accu-schroeftol reuze handig zijn. Om tijd te besparen kun je de (lange) schroeven al enigszins van tevoren in de blokjes gereed hebben. Nog een ander blokje kun je op de deur plaatsen waarachter de balk kan worden geïnstalleerd. Soms voldoet een ladder tussen de trap en het slot. Ook wordt wel gebruik gemaakt van bouwstempels.

Het voordeel van een barricade is dat je rustig op je gemak het slot kunt vervangen. Iemand kan dan buiten onopvallend op de uitkijk staan en een seintje geven mocht er politie aankomen. Wanneer het pand een jaar leegstond is ontruiming illegaal en meestal zijn zij daarvan op de hoogte. Wanneer zij dan ook nog een deur moeten forceren, dan is dat al snel teveel bewijs van hun illegale actie en doorgaans zullen ze dat dan ook niet doen.

In het geval dat je een stenen vloer hebt, dan kun je in de deurposten met metalen balkhouders monteren waar je een balk dwars in kunt leggen om de deur tegen te houden. In dit geval zijn houtdraaischroeven en een ratel erg handig. Wanneer je niet van te voren weet wat er allemaal gebarricadeerd moet worden, zorg dan dat je een zaag en een rolmaat bij je hebt.

Bij een particuliere eigenaar kan je het zekere voor het onzekere nemen, en eventueel ook de ramen barricaderen. Wanneer dan de eigenaar voor de deur staat en onverhoopt illegaal dreigt binnen te komen heb je tijdswinst als je de komst van de politie afwacht.

Slot vervangen
Zoals reeds opgemerkt, kan het tactisch zijn om eerst een barricade te hebben, voordat je overgaat tot het vervangen van het slot. Bij een oplegslot moet je de oude eraf halen. Het oude gedeelte waar het slot in moet vallen, valt heel soms nog te gebruiken. Met een metaalvijl kun je de openingen eventueel wat aanpassen. Als de deur erg rot was en niet meer zoveel stevigheid kan bieden voor het oplegslot, dan moet deze op een andere plek in de deur worden geplaatst. Dan zul je een nieuw gat in de deur moeten maken met een goed opgeladen accutol en een houtboor en een houtrasp. Een scherpe houtbeitel en hamer zijn in beginsel van essentieel belang bij het opnieuw monteren van het slot. In sommige gevallen komt een steenbeitel ook van pas. Hout weghalen kan ook wel met een nijptang. Als je het slot en dat gedeelte waar het slot in moet vallen, wat meer stevigheid wil geven dan alleen de schroeven kunnen bieden, dan kun je er metalen handvatten stevig (eventueel met een blokje hout als er teveel ruimte is) overheen plaatsen. Over het algemeen biedt een slot zeer dicht bij de brievenbus minder veiligheid wanneer je dit niet altijd op het nachtslot draait. Natuurlijk kun je er in een later stadium altijd voor kiezen om een extra penslot te installeren.

In plaats van het onderdeel van het slot waar de schoot in moet vallen te monteren, kun je ook een metalen strip gebruiken die over een uitsparing in de deurpost wordt gemonteerd, zodat de schoot er achter blijft haken en de deur op slot kan. Ook voldoet een sterk stuk MDF dwars tegen de zijmuur gemonteerd, tevens zodanig dat de schoot er achter blijft zitten zodat de deur dicht kan.

Bij profielcylinders haalt men de oude uit de slotkast, soms door deze netjes eruit te schroeven, soms – als deze is afgebroken – door deze, zoals reeds eerder vermeld bij het cylinderbreken, met schroevendraaier en hamer eruit te tikken. Vervolgens wordt het nieuwe slot gemonteerd. Meestal is de diepte qua maat universeel, hier zijn echter uitzonderingen op! Je kunt proberen dit van tevoren te schatten, maar als je de verkeerde hebt, dan moet je terug naar de winkel (hopelijk zijn deze dan open). In uitzonderlijke gevallen heb je ook een nieuwe slotkast nodig. Bij een houten deur kun je natuurlijk ook gewoon een oplegslot monteren.

Politie
Wanneer je met voldoende mensen binnen bent, de barricade hebt geplaatst en je huisvrede hebt, kan de politie worden gebeld. Veel krakers kiezen hiervoor, maar het is niet noodzakelijk om binnenwettelijk te kraken. Je huisvrede is immers gevestigd met het installeren van de kraakset. Het voordeel van zelf contact met de politie (0800-TUIG) opnemen, is dat je zelf het initiatief neemt en dat bijvoorbeeld niet een bange buurtbewoner een melding bij de politie maakt. Wanneer ze van tevoren weten dat ze niet met inbrekers maar met krakers te maken hebben stelt ze dat (soms!) gerust. Vaak vraagt de telefonist enkel of er tafel stoel en bed aanwezig zijn en wordt het door gegeven aan het wijkbureau. Soms komen ze pas de volgende dag langs en in enkele gevallen helemaal niet. Veel krakers geven er overigens de voorkeur aan om langs te gaan op het bureau.

Het belangrijkste is, is dat je je niet laat initimideren. Als je een printje van de (al eerder naar verwezen) relevante wetgeving bij je hebt, sta je misschien sterker. In geen geval moet je geloven dat er zoiets bestaat als een 24-uurs regel. Deze truc wordt nog altijd toegepast om je eruit te bluffen. Het kraken is landelijk (en uitputtend) geregeld in het Wetboek van Strafrecht en het is aan gemeenten dan ook niet toegestaan om plaatselijk beleid in te voeren. In de Rotterdamse APV (Algemeen Plaatselijke Verordening) is dan ook niets te vinden over een 24-uursregel. Indien je deze discussie wilt vermijden kun je ook de politie pas de volgende dag inlichten als je deze op de hoogte wilt stellen.

Zorg ook dat je een uitdraai van het CIC of kadaster bij je hebt; dit is wettelijk niet vereist maar dan kun je ze laten zien dat je het pand goed hebt uitgezocht. Het is niet nodig om te bewijzen hoe lang het pand leeg stond: je ben onschuldig totdat het tegendeel bewezen is. De bewijslast ligt dus het openbaar ministerie. Om aangehouden te worden moet er een redelijk vermoeden zijn van een strafbaar feit.

Wanneer de politie niet door de krakers zelf is gebeld, zul je zelf een inschatting moeten maken of je ze binnen laat of niet. Toch redelijk wat agenten zijn niet tegen kraken en vinden het allemaal best zolang er geen ongeregeldheden ontstaan. Wanneer je het idee hebt met dit soort agenten van doen te hebben, kun je overwegen om ze binnen te laten om leegstand te laten constateren, maar liever niet met meer dan twee. ‘Leegstand laten constateren’ is in sommige steden vaste praktijk en kan handig zijn als je een pand van een particuliere eigenaar kraakt, mocht deze later beweren dat hij nog allemaal waardevolle spullen in het pand heeft staan. Bij het constateren van de leegstand wordt er altijd een ‘mutatie’ opgemaakt in het systeem bij de politie. Het is wel zo handig om de namen en/of dienstnummers van de agenten te vragen, mocht bijvoorbeeld later opeens de nachtploeg weer voor je deur staan.

In het geval dat de politie nogal agressief aangereden komt en de agenten aan de opgefokte kant lijken te zijn, is het misschien beter om ze niet binnen te laten en door het raam te communiceren. Omdat het pand langer dan een jaar leeg stond, is het nu een zaak tussen jullie en de eigenaar. Sommige agenten worden geïrriteerd als je met ze door het raam praat, maar in buurten waar de politie nogal tegen kraken optreedt, is het misschien toch beter om de woordvoerder niet buiten te laten. Het komt namelijk wel eens voor dat mensen worden opgepakt terwijl de agenten eigenlijk geen zaak tegen ze hebben en vervolgens worden ze later weer zonder dagvaarding naar huis gestuurd. Natuurlijk is dergelijk handelen door de politie niet toelaatbaar en kun je een klacht over politie-optreden indienen, maar dit is echter achteraf. Over het nut van klagen wordt dieper ingegaan in het hoofdstuk rechten. In landen waar kraken verboden is wordt overigens nooit de deur open gedaan.
Legitimatie
Vòòr de invoering van de legimatieplicht, werd altijd aangeraden om alles waar een naam op stond niet naar de actie mee te nemen. Welliswaar kon men langer worden vastgehouden voor maatregelen ter identificatie, maar wanneer de vingerafdrukken nog niet in het systeem staan, kan de identiteit niet achterhaald worden. Eventueel kunnen ze via je simkaart van je telefoon achterhalen op wiens naam deze staat. Sinds de invoering van de legitimatieplicht, bestaat er een toonplicht. Dit wil zeggen dat in geval van verdenking van een strafbaar feit, mensen om hun legimatie kan worden gevraagd.

Uitgangspunt is: niet wennen, maar weigeren!

Als een pand een jaar leeg staat, levert het kraken hiervan overigens geen strafbaar feit op. Hoogstens de eventuele vernieling is een strafbaar feit, maar er moet wel sprake zijn van een concrete, redelijke, verdenking jegens een bepaalde persoon. In dat geval kunnen ze volgens de wet ook getuigen om hun legitimatie vragen.

Binnenin een woning ben je niet verplicht om je id te tonen, in tegenstelling tot wat vaak door de agenten beweerd wordt. Uit de Memorie van Toelichting bij de Wet op de Identificatieplicht blijkt duidelijk dat de invoering van de algemene identificatieplicht bedoeld is ter versterking van de toezicht in de openbare ruimte.

Een kleine vernieling is niet ernstig genoeg om een redelijk vermoeden van een strafbaar feit door een hele groep aan te nemen. Soms hoeven ze alleen de papieren van de woordvoerders, maar soms verlangen ze id van iedereen en dan controleren ze of mensen nog boetes open hebben staan. Mensen van binnen de EU hoeven zich in dergelijke gevallen geen zorgen te maken over hun verblijfsrechtelijke status.

Het is vervelend, maar de praktijk lijkt erop te wijzen dat als je je indentificeert, de politie vaak minder problemen maakt dan wanneer je weigert je te identificeren. Wanneer je absoluut geen zin hebt om vrijwillig je gegevens te verstrekken aan politiediensten, kun je er voor kiezen om dan maar helemaal niet de politie op de hoogte te stellen en altijd de deur dicht te houden tenzij ze een machtiging tot binnentreden tonen.

Het is in strijd met de Wet Bescherming Persoonsgegevens als overheidsdiensten zoals de politie je persoonsgegevens doorspelen aan de eigenaar. Het kan namelijk in verband met proceskosten prettig zijn dat je anoniem in een civiele procedure gedagvaard wordt, in plaats van op naam. Als je je dan door een advocaat laat vertegenwoordigen, ben je niet verplicht om je ter zitting te legitimeren. Door een wetswijziging kunnen woningcorporaties tegenwoordig inzage krijgen in de Gemeentelijke Basisadministratie. Daarom verdient het de aanbeveling om je onder geheimhouding in te schrijven. Dit formulier vraag je apart aan wanneer je je gaat inschrijven, of je kan het van tevoren ingevuld hebben:

http://www.deelgemeenteoverschie.nl/Upload/Burgerzaken/formulier%20geheimhouding%20persoonsgegevens.pdf

meer info legitimatieplicht:
www.id-nee.nl
www.gelijkoversteken.org
www.burojansen.nl

 

Verder naar Hoofdstuk 4