Het Parool

Betreft: reactie op artikel over Martelaarsgracht

Amsterdam 11-01-2002

Geachte heer/mevrouw,

10 januari jl. stond er een artikel in het Parool over het stukje oude binnenstad aan de Martelaarsgracht 4-12 te Amsterdam. Terecht werd de geschiedenis van de afgelopen twee decennia een martelgang genoemd. Inderdaad kwamen de panden op nummers 8 en 10 aan de Martelaarsgracht begin jaren '80 leeg te staan. Deze panden werden eind '89 gekraakt. De kersverse eigenaar Dhr. G. Brals liet de panden door een knokploeg op hardhandige wijze ontruimen. De panden werden kort daarop nogmaals gekraakt. Ditmaal werden de krakers het huis uitgezet door de politie, er zou sprake zijn van spoedeisend belang. Dhr. Brals zou heel spoedig beginnen met de bouw van zijn hotel. Een jaar later, in 1990, liet de eigenaar de rijksmonumenten op 8 en 10 voor een groot deel illegaal slopen. De gemeente heeft altijd beweerd geen stappen tegen Brals te kunnen ondernemen, wij zijn van mening dat die wel degelijk mogelijk waren en nog steeds zijn. De gemeente had bijvoorbeeld actief aanschrijvingen kunnen versturen. Dit is in de afgelopen twintig jaar slechts 1 keer gebeurd. De gemeente had stappen kunnen ondernemen tegen de illegale sloop, met bijvoorbeeld artikel 11 van de monumentenwet in de hand. Dit artikel verbied het bouwen, veranderen of slopen van Rijksmonumenten zonder de hiervoor benodigde vergunningen. Hierop staat een maximale gevangenisstraf van 1 jaar. De gemeente had kunnen overwegen een onteigeningsprocedure in gang te zetten, aangezien het hier gaat om een eigenaar die structureel geen onderhoud pleegt, panden bewust laat verkrotten zodat ze niet meer voor bewoning geschikt zijn, zich onttrekt aan zijn verplichtingen als huisbaas, en bovendien panden van grote cultuur-historische waarde dusdanig heeft aangetast en vernield dat ze niet meer in oude staat hersteld kunnen worden.

In het jaar 2000 werd Martelaarsgracht 6 gekraakt uit protest tegen de gang van zaken in dit unieke stukje Oud Amsterdam. Later werden ook de panden op nr. 8 en 10 symbolisch gekraakt en onlangs werd op Martelaarsgracht 4 een etage gekraakt.

Naar onze mening heeft de gemeente Amsterdam ernstig gefaald tijdens deze twintig jaar durende catastrofe. De afgelopen 2 jaar heeft de gemeente laten zien zeer verheugd te zijn met de huidige plannen van Dhr. Brals. Alle vergunningen werden in sneltreinvaart en soms in omgekeerde volgorde afgegeven (bouwvergunningen die werden verstrekt zonder dat er reeds sloopvergunningen waren verleend). Zelfs werd het bestemmingsplan speciaal voor Dhr. Brals aangepast; er werd snel hotelbestemming ingetekend op de panden 4 t/m 12. Dat de gemeente zelf in de afgelopen jaren een aantal keer een hotelstop heeft afgekondigt, zoals recentelijk nog weer door B&W met betrekking tot het centrum van Amsterdam, telt blijkbaar niet mee. Kortom een uniek stukje stad met een uniek staaltje bestuursonkunde met een unieke krottenkoning.